De knie, het grootste en meest complexe gewricht van het lichaam, speelt een cruciale rol in onze mobiliteit. Hoewel het primair functioneert als een scharniergewricht, heeft het ook de capaciteit om enigszins te draaien en te schuiven. Gezien de complexiteit en de aanzienlijke krachten die tijdens beweging op de knie worden uitgeoefend, is het niet verrassend dat slijtage in de knie een van de meest voorkomende vormen van artrose is. Deze aandoening, ook wel ‘gonartrose’ genoemd in medische termen, is een degeneratieve ziekte die optreedt wanneer het kraakbeen in de knie slijt. Dit leidt tot symptomen zoals pijn, stijfheid en verminderde mobiliteit. Hoewel knieartrose voornamelijk mensen boven de 50 jaar treft, kan het ook jongere individuen beïnvloeden, met name degenen met overgewicht of die een knieblessure hebben gehad.
Ondanks dat deze aandoening veel voorkomt, wordt het vaak niet herkend of gediagnosticeerd. Dit benadrukt het belang van meer bewustzijn en kennis over knieartrose, zodat mensen de symptomen kunnen herkennen en tijdig medische hulp kunnen zoeken.
Het begrijpen van deze complexe aandoening is de eerste stap naar een effectieve behandeling en het beheersen van de symptomen. In dit artikel zullen we dieper ingaan op de symptomen, oorzaken en behandelingen van knieartrose.
Knieartrose groter probleem dan gedacht
Bijna 1,5 miljoen mensen in Nederland ervaren dagelijks pijn en stijfheid in hun gewrichten als gevolg van artrose, volgens het RIVM. Deze aandoening belemmert hen in hun beweging. Knieartrose komt het meest voor en treft naar schatting bijna 750.000 mensen. Echter, deze cijfers zijn wellicht een onderschatting, volgens Sita Bierma-Zeinstra, hoogleraar in artrose. Ze stelt: “Ons recent onderzoek toont aan dat het aantal gevallen van knieartrose in huisartsenpraktijken mogelijk twee keer zo hoog is als we tot nu toe dachten.” [1] Incidence and Prevalence of Knee Osteoarthritis Using Codified and Narrative Data From Electronic Health Records: A Population-Based Study
Symptomen van knieartrose
Knieartrose kan een breed scala aan symptomen veroorzaken, die variëren van mild tot ernstig en die kunnen veranderen naarmate de aandoening vordert. In de vroege stadia van knieartrose kun je bijvoorbeeld een lichte stijfheid of ongemak in je kniegewricht ervaren, vooral na perioden van inactiviteit of zware inspanning. Dit kan zich uiten als een gevoel van stijfheid in de ochtend bij het opstaan of pijn na een lange wandeling.
Naarmate de aandoening vordert, kunnen de symptomen ernstiger en meer invaliderend worden. Je kunt bijvoorbeeld merken dat de pijn in je knie zelfs in rust aanhoudt, niet alleen na activiteit. De pijn kan ook intenser worden, variërend van een doffe, zeurende pijn tot scherpe, intense pijn.
Zwelling van het kniegewricht is een ander veelvoorkomend symptoom van knieartrose. Dit wordt veroorzaakt door ontsteking in het gewricht als reactie op de afbraak van kraakbeen. De zwelling kan variëren in ernst, van lichte zwelling die nauwelijks merkbaar is, tot ernstige zwelling die het bewegingsbereik van je knie beperkt.
Een verminderd bewegingsbereik is ook een veelvoorkomend symptoom van knieartrose. Dit kan betekenen dat het moeilijk is om je knie volledig te buigen of te strekken, of dat het bewegen van je knie in het algemeen ongemakkelijk of pijnlijk is. Dit kan dagelijkse activiteiten zoals lopen, traplopen en opstaan uit een stoel moeilijk maken.
Het is belangrijk om te onthouden dat de symptomen van knieartrose van persoon tot persoon kunnen verschillen en dat de ernst van de symptomen niet altijd overeenkomt met de ernst van de aandoening. Sommige mensen met ernstige artrose hebben weinig symptomen, terwijl anderen met mildere artrose ernstige symptomen kunnen hebben.
Oorzaken van knieartrose
Knieartrose ontwikkelt zich wanneer het kraakbeen dat de uiteinden van de botten in het kniegewricht beschermt, begint te slijten. Dit kan het gevolg zijn van verschillende factoren, waaronder:
- Natuurlijke slijtage: Naarmate we ouder worden, ondergaat ons kraakbeen een natuurlijk degeneratieproces. Het verliest geleidelijk zijn elasticiteit en veerkracht, waardoor het minder effectief wordt in het dempen van schokken en het absorberen van belasting. Dit leidt tot de geleidelijke slijtage van het kraakbeen, wat uiteindelijk kan resulteren in knieartrose.
- Overgewicht: Overgewicht legt extra druk op de gewrichten, waaronder de knieën. Deze overmatige belasting kan bijdragen aan de slijtage van het kraakbeen in het kniegewricht en de ontwikkeling van knieartrose. Het is daarom belangrijk om een gezond gewicht te behouden om de gewrichten te ontlasten.
- Eerdere knieblessures: Een eerdere blessure aan de knie, zoals een gescheurde meniscus, een voorste kruisbandletsel of een fractuur, kan het kraakbeen beschadigen en het risico op het ontwikkelen van knieartrose verhogen. Letsel aan de gewrichtsstructuren kan de stabiliteit van de knie aantasten en de verdeling van krachten in het gewricht verstoren, wat kan leiden tot vroegtijdige slijtage van het kraakbeen.
- Genetische aanleg: Sommige mensen hebben een genetische aanleg voor het ontwikkelen van knieartrose. Dit kan te maken hebben met de structuur en samenstelling van het kraakbeen, waardoor het vatbaarder is voor degeneratie.
Het begrijpen van deze oorzakelijke factoren is belangrijk, omdat het helpt om bewustzijn te creëren over de risico’s van knieartrose en om preventieve maatregelen te nemen. Het beheren van het gewicht, het vermijden van overmatige belasting van de knieën en het nemen van voorzorgsmaatregelen bij het voorkomen van knieblessures zijn allemaal belangrijke stappen om de progressie van knieartrose te vertragen.
Conventionele behandelingen voor knieartrose
Conventionele behandelingen voor knieartrose omvatten medicatie, fysiotherapie en chirurgie. Deze behandelingen hebben tot doel de symptomen te verlichten, de functionaliteit te verbeteren en de progressie van knieartrose te vertragen.
Medicatie speelt een belangrijke rol bij de behandeling van knieartrose. Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID’s), zoals ibuprofen en naproxen, worden vaak voorgeschreven om pijn en ontsteking te verminderen. Daarnaast kunnen pijnstillers zoals paracetamol worden gebruikt om pijnklachten te verlichten. Corticosteroïde-injecties in het kniegewricht kunnen ook worden ingezet om tijdelijke verlichting van symptomen te bieden.
Fysiotherapie speelt een belangrijke rol bij het beheer van knieartrose. Gerichte oefeningen kunnen helpen bij het versterken van de spieren rondom het kniegewricht, het verbeteren van de stabiliteit en het verminderen van de belasting op het gewricht. Fysiotherapie kan ook bijdragen aan het verbeteren van de bewegingsvrijheid, het verminderen van stijfheid en het vergroten van de algehele functionaliteit van de knie.
In gevallen waarin de symptomen ernstig zijn en andere behandelingen niet effectief genoeg zijn, kan chirurgie worden overwogen. Chirurgische ingrepen variëren van artroscopische procedures om beschadigd kraakbeen te repareren, gewrichtsdecompressie om drukverlichting te bieden, tot gewrichtsvervanging waarbij het beschadigde gewricht geheel of gedeeltelijk wordt vervangen door een kunstgewricht.
De beperkingen van conventionele behandelingen
Hoewel medicatie en chirurgie nuttig kunnen zijn bij het beheersen van de symptomen van knieartrose, hebben ze vaak enkele beperkingen. Deze conventionele behandelingen bieden meestal slechts tijdelijke verlichting en kunnen aanzienlijke fysieke en mentale stress met zich meebrengen. Bovendien zijn ze meestal niet gericht op het aanpakken van de onderliggende oorzaak van de aandoening, namelijk het verlies en de degeneratie van het kraakbeen in het kniegewricht. Hierdoor zijn ze niet in staat om blijvend herstel van het kraakbeen en het gewricht te bevorderen.
Artrose patiënten blijven vaak jarenlang hun medicijnen slikken met ernstige bijwerkingen als gevolg.
Het beperkte succes en de beperkingen van conventionele behandelingen hebben geleid tot een zoektocht naar alternatieve benaderingen, zoals stamceltherapie. Deze benaderingen zijn gericht op het stimuleren van regeneratie en herstel van het aangetaste kraakbeen, evenals het verbeteren van de functionaliteit van het kniegewricht. Stamceltherapie heeft de potentie om nieuwe kraakbeencellen te genereren en het beschadigde kraakbeen te herstellen, wat kan leiden tot langdurige verlichting en verbeterde mobiliteit.
Stamceltherapie: een innovatieve behandelingsoptie voor knieartrose
Stamceltherapie is een opkomende behandeling die het potentieel heeft om de manier waarop we knieartrose behandelen te veranderen. Deze therapie maakt gebruik van het natuurlijke vermogen van het lichaam om zichzelf te herstellen door stamcellen te gebruiken. Stamcellen, de bouwstenen van het lichaam, hebben het vermogen om zich te differentiëren in verschillende celtypen, waaronder kraakbeencellen.
Onderzoek en klinische studies tonen aan dat stamceltherapie effectief kan zijn bij het repareren en regenereren van beschadigd kraakbeen in het kniegewricht. Door stamcellen in het aangetaste gebied te injecteren, kan de therapie helpen bij het stoppen van de progressie van artrose en het bevorderen van herstel. Stamcellen hebben het vermogen om nieuwe kraakbeencellen te genereren en het beschadigde kraakbeen te herstellen, wat kan leiden tot langdurige verlichting van symptomen en verbeterde functionaliteit van het kniegewricht.
Een belangrijk voordeel van stamceltherapie is dat het de noodzaak van een kunstgewricht, zoals een knieprothese, kan verminderen of zelfs voorkomen. Door gebruik te maken van het natuurlijke herstelvermogen van het lichaam, biedt stamceltherapie een innovatief alternatief voor mensen met knieartrose die op zoek zijn naar niet-chirurgische opties of die geen geschikte kandidaten zijn voor conventionele behandelingen.
Hulpmiddelen voor knieartrose
Het omgaan met knieartrose kan een uitdaging zijn, maar er zijn verschillende hulpmiddelen die kunnen helpen bij het beheersen van de symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Hier is een overzicht van enkele van deze hulpmiddelen:
- Goede Schoenen: Het dragen van de juiste schoenen kan een aanzienlijk verschil maken in het comfort en de mobiliteit van mensen met knieartrose. Schoenen moeten flexibel, zacht en minimalistisch zijn, met minimale steunzolen. Ze moeten ontworpen zijn om de biomechanica van blootsvoets lopen na te bootsen, wat kan helpen bij het verbeteren van de mobiliteit en het verlichten van pijn.
- Kniebraces: Kniebraces kunnen helpen bij het stabiliseren van het gewricht en het verminderen van pijn. Ze kunnen ook helpen bij het verbeteren van de mobiliteit en het voorkomen van verdere schade aan het gewricht.
- Wandelstokken of Rollators: Deze hulpmiddelen kunnen helpen bij het verbeteren van de balans en stabiliteit tijdens het lopen, wat kan helpen bij het verminderen van de druk op het kniegewricht.
- Warmte- en Koudecompressen: Warmte kan helpen bij het ontspannen van stijve spieren en het verbeteren van de bloedsomloop, terwijl koude kan helpen bij het verminderen van zwelling en pijn.
- Ergonomische Meubels: Het gebruik van stoelen en bedden die ontworpen zijn om de juiste houding te ondersteunen, kan helpen bij het verminderen van de druk op het kniegewricht.
Dit kan je doen om van kniepijn af te komen
Kniepijn, vooral als gevolg van knieartrose, is een veelvoorkomende klacht bij mensen van alle leeftijden. Knieartrose kan ontstaan door een voorgaande blessure, of het kan een onderliggende medische aandoening zijn, en het kan dagelijkse activiteiten flink verstoren. Voor sommigen kan het zelfs een chronisch probleem worden. Ongeacht de ernst van de aandoening, kan een combinatie van verschillende strategieën helpen om de pijn veroorzaakt door knieartrose te verlichten.
Knie-oefeningen kunnen bijdragen aan het behoud van een sterker en soepeler gewricht, zelfs in de aanwezigheid van artrose. Gewichtsverlies kan helpen om de belasting op de knieën te verminderen en daarmee de pijn verlichten. De juiste voeding kan ontstekingen in het gewricht verminderen, wat belangrijk is aangezien ontstekingen een bijdragende factor kunnen zijn in het ontstaan en voortbestaan van knieartrose. Knie-injecties kunnen bijdragen aan de verbetering van de conditie van het gewricht. Aandacht besteden aan houding en ondersteuning kan ook een effectieve strategie zijn.
Houding en Ondersteuning
Bij het omgaan met knieartrose kunnen de volgende maatregelen je helpen de belasting op je knieën te minimaliseren:
- Vermijd lage stoelen en banken waarin je ‘wegzakt’.
- Zit indien nodig op een kussen om je zitniveau te verhogen.
- Let op je zithouding: zit rechtop en vermijd een houding waarbij je hangt of leunt.
- Blijf niet te lang in dezelfde houding zitten; wissel regelmatig af tussen zitten, staan en lopen.
- Draag ondersteunende schoenen en/of een kniebrace.
Schoenen die helpen bij het verlichten van pijn bij knieartrose
Verschillende voetproblemen, zoals platvoeten, hoge voetbogen of zelfs de manier waarop je loopt, kunnen invloed hebben op de uitlijning van je lichaam. Dit kan resulteren in extra druk op je kniegewrichten en bijdragen aan de pijn bij knieartrose. Het dragen van betere schoenen kan helpen bij het verminderen van deze pijn.
Het verlies van spiermassa in de voet en beperkte bewegingsvrijheid kunnen bijdragen aan het ongemak van knieartrose. Een vlakke, harde ondergrond, evenals een stabiliserende inlegzool, kan de activiteit van de spieren beperken en een actieve afrolbeweging van de voet verhinderen.
Dit kan leiden tot een verkeerde belasting van het hele lichaam, waardoor pijn bij knieartrose onvermijdelijk wordt. Elastisch verende schoenen daarentegen, creëren als het ware een natuurlijke ondergrond onder de voeten. De voeten kunnen actief afrollen en het hele lichaam wordt fysiologisch correct belast. Tegelijkertijd worden de dieperliggende spieren getraind door de activiteit op de elastisch verende ondergrond. Dit kan bijdragen aan het verlichten van de pijn bij knieartrose.
Samenvatting en conclusie
Conclusie: Knieartrose is een complexe aandoening, maar er zijn diverse behandelingen beschikbaar. Hoewel conventionele methoden zoals medicatie en chirurgie symptomen kunnen verlichten, hebben ze beperkingen. Stamceltherapie, daarentegen, biedt een effectieve oplossing door het herstellen van beschadigd kraakbeen, wat kan leiden tot langdurige verlichting en verbeterde functionaliteit van het kniegewricht. Daarnaast kunnen hulpmiddelen zoals geschikte schoenen helpen bij symptoombeheer. Het is belangrijk om te onthouden dat elke persoon uniek is en dat de effectiviteit van verschillende behandelingen kan variëren. Daarom is het essentieel om samen te werken met zorgverleners om een individueel behandelplan te ontwikkelen dat past bij de specifieke behoeften en omstandigheden van elke patiënt.
Heup- en Knieprothesen: Een blik op traditionele materialen, gezondheidsrisico’s en nieuwe ontwikkelingen
Knieprothese ontcijferd: Een praktische gids voor keuzes, procedures en herstel
Knie-osteotomie: een onderbenutte behandeling voor artrose?
Welke injectie bij artrose van de knie?
Stamceltherapie voor knieën: Onderzoek toont overtuigende resultaten en weerlegt twijfels
Stap voor stap naar sterke knieën: Leer hoe je ze weer tot leven brengt & voorkom knievervanging
Referenties
