Artrose is vaak te wijten aan het verouderingsproces, bij het ouder worden neemt geleidelijk de kwaliteit van het kraakbeen in een gewricht af en is je lichaam niet in staat om het te herstellen. Je oplopende leeftijd is echter niet de enige risicofactor, andere oorzaken van de ontwikkeling van artrose kunnen zijn:
- Overgewicht.
- Zware belasting van de gewrichten.
- Te weinig lichaamsbeweging.
- Beschadiging van het kraakbeen.
- Verkeerde voeding.
Door je levensstijl aan te passen voorkom je dat artrose klachten terugkomen of verergeren.
Overgewicht
Overgewicht verhoogt het risico van artrose op gewichtdragende gewrichten zoals enkels, knieën en heupen door mechanische overbelasting. Obesitas of metabool syndroom verhogen, naast het risico van artrose op gewichtdragende gewrichten, het risico op van artrose in de handen. Diabetes type 2 verhoogt het risico van artrose, ongeacht de locatie van het gewricht.
Overgewicht verhoogt niet alleen het risico van artrose, het maakt het ook erger. De extra stress op de gewrichten kan de afbraak van kraakbeen versnellen. Maar ook de hormonen die door vetweefsel wordt afgescheiden kunnen ontstekingen in het gewricht verergeren. Je hebt overgewicht wanneer je BMI hoger is dan 25.
Voor zwaarlijvige mensen is het absoluut noodzakelijk om artrose zo vroeg mogelijk te diagnosticeren; aangezien zij een groot risico hebben op het ontwikkelen van artrose. Voor artrose patiënten met obesitas is gewichtsverlies de primaire behandeling. Je hebt obesitas wanneer je BMI hoger is dan 30.
Een relatief klein gewichtsverlies kan de artrose symptomen verminderen en kan helpen om verdere achteruitgang van de gewrichten te voorkomen.
Meer informatie over lichaamsgewicht en afvallen bij artrose en bereken hier je BMI
Zware belasting van de gewrichten
Beroepen met fysiek zwaar werk in ergonomisch slechte houdingen en/of met trillend gereedschap zijn risicovolle beroepen. Werk waar veel repetitieve bewegingen bij komt kijken kunnen ernstige gevolgen hebben voor de gewrichten. Overleg met je huisarts hoe je het risico op artrose kan verminderen wanneer je werk veel van het volgende bevat:
- Geknield en gehurkt werken.
- Tillen.
- Draaibewegingen.
Probeer een gezwollen gewricht ten minste gedurende 12 tot 24 uur te rusten. Een gewricht tot rust te laten komen helpt het risico op het ontwikkelen van artrose te verminderen.
Te weinig lichaamsbeweging
Lichaamsbeweging is een belangrijk onderdeel om artrose onder de knie te krijgen. Wanneer je niet voldoende beweegt zal de natuurlijke smering en voedingstoffen in de gewrichten afnemen. Hier komt de uitdrukking onder chronische artrose patiënten ‘rust roest’ dan ook vandaan.
Lichaamsoefeningen kunnen bij artrose helpen om de pijn te verminderen en de symptomen te verbeteren. Het verhoogt de energie en helpt bij het verbeteren van de mobiliteit en gewrichtsfunctie. Door je spieren te versterken, vertrek je de botten en gewrichten.
- Behoud van gezonde gewrichten.
- Verlichten van stijfheid.
- Pijn en vermoeidheid verminderen.
- Toenemende spier- en botsterkte.
Lichaamsoefeningen kunnen helpen bij het krijgen van soepele en gezonde gewrichten. Maar bij overmatig gebruik van je gewrichten verhoog je de kans op artrose. Belangrijk is om daarin een balans te vinden. Heb je pijnlijke en gezwollen gewrichten? Geef ze dan een pauze. Probeer een gezwollen gewricht ten minste gedurende 12 tot 24 uur te rusten.
Regelmatig wandelen kan artrose vertragen of zelfs voorkomen. Door wat vaker te lopen zorg je voor de meest optimale circulatie van het gewrichtssmeer in de gewrichten. Dit zal ervoor zorgen dat de conditie van je kraakbeen zo goed mogelijk blijft. Echter, veel mensen die last hebben van pijnlijke gewrichten zijn bang om te lopen. De pijn schiet er namelijk ineens in wanneer zij een stap zetten. Speciale schoenen kunnen helpen bij het lopen ondanks het feit dat je last hebt van pijnlijke gewrichten.
Beschadiging van het kraakbeen
Een sportblessure of letsel aan kraakbeen rond het knie-, heup- of schoudergewricht kan later in het leven leiden tot artrose, of erger nog, de noodzaak van een kunstgewricht. Door nieuwe technieken in de regeneratieve geneeskunde kunnen artsen de degeneratie stoppen voordat deze begint.
De kern van regeneratieve geneeskunde is het herstellen van beschadigde weefsels door gebruik te maken van de capaciteit van het lichaam zichzelf te genezen. Hiervoor kunnen stamcellen worden gebruikt, of andere voorloper- of zelfs weefselcellen, maar ook eiwitten en/of biomaterialen die de regeneratieve capaciteit van weefsels kunnen beïnvloeden.
Meer informatie over regeneratieve orthopedische behandelingen
Verkeerde voeding
Een goed uitgebalanceerd en voedzaam dieet is belangrijk voor mensen met artrose. De juiste voeding geeft het lichaam de voedingsstoffen die het nodig heeft om verdere schade aan de gewrichten te voorkomen. Met de juiste voeding kan je ontstekingen bestrijden, botten versterken en het immuunsysteem versterken.
Meer informatie over voeding als medicijn bij artrose
Een knie- of heup “vervanging” zonder operatie?
Door de introductie van regeneratieve geneeskunde binnen de orthopedie zijn artsen in staat om gewrichtskraakbeen te beschermenen en te herstellen. Hetzelfde geld voor de laag bindweefsel die de uiteinden van botten bedekt en gewrichten soepel laat bewegen. Bij een onstabiel gewricht kunnen de omliggende structuren, zoals ligamenten en pezen behandeld worden.
De op injecties gebaseerde regeneratieve behandelingen zijn in staat om zonder operatie de progressie van artrose te stoppen en de noodzaak van een kunstgewricht te beteugelen. (Evidence-based medicine).
Meer informatie? Lees dan het artikel: ”Een knie- of heup “vervanging” zonder operatie?”