Artrose is veelvoorkomende reumatische aandoening in de knie. Het ziekteproces kan worden opgedeeld in een viertal fasen. De symptomen zijn nog mild in de eerste fase, maar kunnen in de vierde fase ervoor zorgen dat een persoon een operatie nodig heeft.
- Kraakbeen is een glibberig weefsel dat de gewrichten bedekt. Het biedt een glad oppervlak zodat botten over elkaar kunnen bewegen en functioneert als een schokdemper tussen de botten.
- Synovium is zacht en bekleed de gewrichten. Het produceert synoviale vloeistof, dit is voor smering en levert voedingsstoffen en zuurstof aan het kraakbeen.
Artrose in de knie beïnvloedt de botten, het kraakbeen en het synovium in het kniegewricht.
Wanneer deze weefsels afbreken beschermen ze de botten van het kniegewricht niet meer, waardoor botschade optreedt. Knieartrose kan voor pijn en stijfheid zorgen. Naarmate de artrose zich verder ontwikkelt, neemt de ernst van de klachten vaak toe.
Gradaties van artrose in de knie
Artrose kan jarenlang stabiel blijven of juist een zeer snel verloop hebben. De aandoening kan moeilijk te behandelen zijn omdat de symptomen vaak niet verschijnen totdat de artrose een vergevorderd stadium heeft bereikt.
Geringe knieartrose – Graad 1
Kleine botuitsteeksels die ook wel osteofyten worden genoemd kunnen in de knie gaan groeien. In dit stadium kan er al lichte schade aan het kraakbeen zijn. Er zal geen duidelijke vernauwing van de ruimte tussen de botten zijn om aan te geven dat het kraakbeen afbreekt. Mensen met graad 1 artrose hebben waarschijnlijk geen pijn of ongemak. Het gewricht ziet er ook normaal uit op een röntgenfoto.
Milde knieartrose – Graad 2
Tijdens dit stadium kan een persoon al wat symptomen krijgen en artsen kunnen tekenen van slijtage zien. Op röntgenfoto’s en andere scans van het kniegewricht zal duidelijk een groei van botuitsteeksels te zien zijn en het kraakbeen zal beginnen te verdunnen. De ruimte tussen de botten zal er nog normaal uitzien, maar het gebied waar de botten en het weefsel samenkomen zal harder beginnen te worden. Wanneer de weefsels uitharden, maakt dit het bot dikker en dichter. Ook een dun laagje bot zal zich onder het kraakbeen in de gewrichten gaan ontwikkelen. De persoon kan stijfheid of pijn in de gewrichten ervaren. Het gebied rond het kniegewricht kan bijzonder stijf en ongemakkelijk aanvoelen, nadat een persoon langere tijd heeft gezeten. Hoewel er wel milde schade kan zijn, wrijven de botten niet tegen elkaar aan. Synoviale vloeistof is aanwezig en helpt om wrijving te verminderen en ondersteunt de beweging van de knie.
Matige knieartrose – Graad 3
De schade van het kraakbeen is verergerd, de ruimte tussen de botten is verkleind en op röntgenfoto’s is kraakbeenverlies te zien. Pijn en ongemak kunnen voorkomen tijdens het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Er kunnen vroege tekenen van gewrichtsontstekingen zijn. Bij het vorderen van artrose wordt het kraakbeen steeds dunner en zal verder gaan afbreken. De botten zullen hierop reageren door te verdikken en naar buiten te groeien. Het weefsel dat de gewrichten bekleedt zal ontstoken raken en kan extra synoviaal vocht gaan produceren, wat in verhoogde zwelling resulteert.
Ernstige knieartrose – Graad 4
Dit is de meest gevorderde stadium van artrose, waarbij de symptomen zeer zichtbaar zijn. Het kraakbeen is nog verder afgebroken, waardoor de ruimte tussen de botten in het gewricht steeds kleiner is geworden. Als gevolg hiervan is er stijfheid in het gewricht, minder vloeistof rond het gewricht en constante ontsteking. Er is meer wrijving in het gewricht en meer significante pijn en ongemak tijdens het bewegen. Op röntgenfoto’s is te zien dat de botten elkaar aanraken, wat betekent dat het kraakbeen geheel weg is of dat er nog maar een klein beetje is. De persoon zal waarschijnlijk meer botknobbels ontwikkelen en pijn ervaren die tijdens eenvoudige activiteiten, zoals wandelen erg intens kan zijn. In ernstige gevallen kunnen de botten vervormen en gehoekt worden door asymmetrisch verlies van het kraakbeen.
Flexibele schoenen die zijn ontworpen om de biomechanica van blootsvoets lopen na te bootsen kunnen verdere schade voorkomen en de pijn verminderen.
