Er is veel onderzoek gedaan naar stamceltherapie als behandeling van artrose. De algehele conclusie is dat stamceltherapie een effectief en eenvoudig alternatief is voor de conventionele behandeling van artrose, oftewel het opereren van door artrose aangedane gewrichten. De onderzoeken laten namelijk zien dat stamceltherapie pijn en stijfheid verlicht, waardoor gewrichten weer natuurlijk functioneren, en zelfs het gewrichtskraakbeen, de meniscus en de ligamenten kan herstellen. Reden voor veel artsen om deze behandeling met open armen te ontvangen.
Waarom is stamceltherapie bij artrose belangrijk?
Een snel verouderende bevolking alsook steeds kritischer en zelfstandiger wordende patiënten vragen om innovatieve behandelingen. De conventionele geneeskunde boekt weliswaar vooruitgang, toch is zij niet voldoende in staat om de nieuwe zorgvraag te beantwoorden. Daarnaast zijn artsen eerder bezig met de bestrijding van symptomen dan dat zij de ziekten en aandoeningen bij de wortel aanpakken. Hierdoor zijn er, tot op heden, weinig effectieve methoden die gericht zijn op de behandeling van de oorzaak van ziekten en aangeboren aandoeningen.
Zo ook de behandeling van artrose. De conventionele behandeling van artrose in een vergevorderd stadium komt neer op de toediening van medicatie of de plaatsing van kunstgewrichten. Beide behandelingen zijn lichamelijk en geestelijk zeer ingrijpend voor patiënten. Daarnaast zijn zij weinig effectief doordat zij alleen een tijdelijk alternatief bieden en geen blijvend herstel van het kraakbeen en het gewricht stimuleren.
Met de groeiende mogelijkheden van de regeneratieve geneeskunde zijn artsen in staat om betaalbare, kosteneffectieve en – het allerbelangrijkste – langdurige behandelingen aan te bieden die artrose op de korte en lange termijn aanpakken.
Stamceltherapie herstelt de conditie van het gewricht
Door het injecteren van ‘eigen’ stamcellen kan een ingrijpende gewrichtsoperatie, of het leven met chronische gewrichtspijn, worden voorkomen.
In de Verenigde Staten wordt stamceltherapie al jaren toegepast, met opzienbarende resultaten.
Echter bij een gewricht met ernstige artrose ‘bot op bot’ is het helaas niet mogelijk om het kraakbeen terug te laten groeien. Wel kan stamceltherapie bij ernstige artrose de pijn verminderen en de gewrichtsfunctie verbeteren.
Vooral bij patiënten met ernstige knieartrose werkt stamceltherapie goed. Door botbeschadigen, gewrichtsbanden en het gewrichtskraakbeen onder geleide van een röntgenapparaat te injecteren met stamcellen is een actieve levensstijl weer mogelijk. Andere gewrichten met ernstige artrose zoals bijvoorbeeld de heup zijn lastiger te behandelen en hebben een lager slagingspercentage.
Stamceltherapie kan de genezingstijd versnellen en degeneratief weefsel herstellen. Dat is een grote doorbraak. Aangezien het kraakbeen niet regenereert, hebben de mensen slechts datgene waar ze mee geboren zijn. Wanneer door jaren van fysieke activiteit het is weggesleten van de gewrichten, is er geen vervanging meer. Of ten minste, zo was het voor er sprake was van stamceltherapie. Nu stelt deze geavanceerde technologie artsen in staat om pijnlijke gewrichten met stamcellen te behandelen. Om het beschadigd kniegewricht opnieuw op te bouwen, te repareren of de effecten van het letsel te verzachten.
Hoe werkt stamceltherapie?
Hoewel het klinkt als een ingrijpende procedure, is stamceltherapie relatief eenvoudig en minimaal-invasief. Binnen de orthopedie gebruiken artsen mesenchymale stamcellen.
De arts oogst, onder lokale verdoving, een kleine hoeveelheid beenmerg met een injectienaald uit de heup (iliac crest). Het afgenomen beenmerg wordt dan verwerkt tot een geconcentreerde dosis stamcellen.
Een geconcentreerde dosis stamcellen worden vervolgens, met behulp van beeldgeleiding, in het gewricht geïnjecteerd. Hier gaan ze aan de slag om het beschadigde weefsel weer op te bouwen. Hoewel de mechanismen niet helemaal duidelijk zijn, oefenen mesenchymale stamcellen, eenmaal ingebracht in het gewricht, positieve therapeutische effecten uit.
De werkingsmechanismen van mesenchymale stamcellen lijken onder andere ontstekingen te verminderen, littekens (fibrose) te verminderen en de werking van het immuunsysteem positief te beïnvloeden.
Dat is echter niet voldoende om een succesvolle procedure te garanderen. Daarom gebruiken artsen ook PRP-injecties om groeifactoren in het gewricht te introduceren. De groeifactoren zijn essentieel voor het stimuleren van het genezingsproces, waardoor de stamcellen kunnen gedijen en het lichaam zichzelf kan herstellen. PRP wordt gemaakt uit een kleine hoeveelheid afgenomen bloed van de patiënt. Door de aanwezige bloedplaatjes te concentreren en af te scheiden ontstaat er een bloedplaatjes rijk plasma, oftewel PRP.
Wat zijn mesenchymale stamcellen?
Mesenchymale stamcellen, soms ook wel volwassen stamcellen genoemd, kunnen zich ontwikkelen tot musculoskeletale cellen, zoals vet-, bot- of kraakbeencellen. Veel wetenschappers geloven dat mesenchymale stamcellen het potentieel hebben om kraakbeen te repareren en te vervangen, evenals ander weefsel dat door artrose wordt beschadigd.
Mesenchymale stamcellen kunnen uit het vetweefsel of beenmerg van de patiënt verzameld worden. Na het oogsten van de cellen zijn er twee mogelijkheden waar gekozen kan voor worden:
- De cellen verwerken in een geconcentreerde oplossing;
- De cellen kweken in een laboratorium.
Beenmerg-afgeleide mesenchymale stamcellen
In het Engels worden deze cellen bone marrow-derived mesenchymal stem cells (BM-MSCs) genoemd. Beenmergstamcellen zijn het meest onderzocht en hebben de beste potentieel om zich te ontwikkelen in kraakbeencellen. Om deze cellen te oogsten neemt een arts beenmerg uit het bekkenkam van de patiënt met behulp van een naald en een spuit. Dit proces heet beenmerg-aspiratie.
Een injectie met Bone Marrow Aspirate Concentrate (BMAC) is een regeneratieve behandeling. BMAC celtherapie wordt ingezet voor het verlichten van pijn en de verbetering van de kwaliteit van het leven bij artrose. Het product BMAC wordt gemaakt uit het eigen beenmerg van de patiënt. Het medicijn bevat beenmerg-afgeleide mesenchymale stamcellen die bij een intra-articulaire injectie het artroseproces kunnen remmen of omkeren.
Vet-afgeleide mesenchymale stamcellen?
In het Engels worden deze cellen adipose-derived mesenchymal stem cells (ADSCs) genoemd. Vetweefsel bevat stamcellen. Artsen die vet stamcellen gebruiken zullen de cellen oogsten met behulp van chirurgie of liposuctie. Sommige artsen geven de voorkeur aan het gebruik van stamcellen uit het vetlichaam van Hoffa, een stootkussen achter en onder de knieschijf.
Een injectie met Stromal Vascular Fraction (SVF) is een regeneratieve behandeling. SVF celtherapie wordt ingezet voor het verlichten van pijn en de verbetering van de kwaliteit van het leven bij artrose. Het product SVF wordt gemaakt uit het eigen vetweefsel van de patiënt. Het medicijn bevat vet-afgeleide mesenchymale stamcellen die bij een intra-articulaire injectie het artroseproces kunnen remmen of omkeren.
Hoeveel kost stamceltherapie?
De antwoorden op beide vragen verschillen afhankelijk van de kliniek die de ingreep uitvoert en de ernst van de artrose in de knie van de patiënt. Hoe dan ook, de behandeling is minimaal-invasief, met snelle genezingstijden met terugkeer naar normale, en zelfs hoge intensiteit, activiteiten.
Sommige offertes voor de behandeling van de knie met stamcellen bedragen niet meer dan 5.000 euro. Andere kosten wel 20.000 euro. Dit hangt af van hoeveel behandelingen een patiënt nodig heeft per gewricht en hoeveel gewrichten er tegelijkertijd behandeld worden.
Omdat stamcelinjecties gemakkelijk in een serie zijn voor te bereiden, kan een patiënt meerdere gewrichten tegelijk behandelen voor minder geld. De procedure zou slechts een toevoeging van ongeveer 2.000 euro per gewricht moeten kosten.
Is stamceltherapie altijd effectief?
Geen enkele behandeling blijkt telkens effectief. Echter, voor zover patiënten die goede resultaten melden op het gebied van stamcelinjecties, is het algemene bewijs wel degelijk gunstig.
Een klinisch onderzoek van de Mayo Clinic in 2016 geeft aan dat er weliswaar verder onderzoek nodig is maar dat het een goede optie is voor de behandeling van artrose.
Patiënten geven aan dat stamceltherapie een effectief alternatief is voor invasive chirurgie, zoals arthroscopische of gewrichtsvervangende operaties.
Welke risico’s bestaan er?
Het goede nieuws van deze vorm van stamceltherapie is dat er gebruik maakt wordt van de eigen cellen van de patiënt. Met autologe behandelingen kunnen artsen de gevaren, die gepaard gaan met donorcellen, vermijden. De belangrijkste daarvan is graft-versus-host ziekte, waarbij de donorcellen een immuunreactie tegen het lichaam van de patiënt in gang zetten. Bij autologe behandelingen hebben de cellen dezelfde antilichamen, zodat noch het lichaam noch de heringevoerde cellen elkaar zullen afstoten.
Ook de relatief laagdrempelige poliklinische aard van de ingreep (versus bijvoorbeeld een beenmergtransplantatie) betekent dat de kans dat er iets misgaat veel kleiner is.
Er bestaan echter wel enkele risico’s waar er naalden worden gebruikt. Het is mogelijk om een infectie te krijgen op de plaats van de bloedafname en op de plaats van de injectie, maar deze risico’s zijn vrij laag. Andere risico’s zijn verkleuring op de injectieplaats of pijn. Terwijl sommige mensen bang zijn voor de mogelijke groei van stamcellen op de plaats van injectie in een tumor, is het zeer onwaarschijnlijk dat dit gebeurt, omdat artsen volwassen stamcellen gebruiken voor deze procedures die een laag proliferatief vermogen hebben.
Deze volwassen stamcellen zijn over het algemeen veel veiliger dan pluripotente stamceltypes. Voorbeelden van pluripotente stamcellen zijn embryonale stamcellen (afkomstig van embryo’s) en een type van gekweekte stamcellen die bekend staat als geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPS-cellen).
S’ werelds meest geavanceerde stamcel behandeling
Bij Regenexx Cayman verhogen ze het aantal stamcellen per behandeling tot 1.000 keer meer dan bij een normale stamcel behandeling. De afgenomen stamcellen van de patiënt worden in een laboratorium vermenigvuldigd voordat ze worden gebruikt. Door de hoge aantal stamcellen is deze behandeling zeer geschikt voor de behandeling van ernstige orthopedische aandoening en letsel.
Regenexx is een wereldwijd netwerk van artsen en orthopeden. Ze behandelen gewrichtsklachten met geavanceerde regeneratieve injecties. In 2005 introduceerde Regenexx orthopedische stamcel injecties. Sindsdien investeert Regenexx continue in onderzoek en ontwikkeling. Ze hebben een geavanceerde onderzoekslaboratorium in Colorado (VS) en volgen hun behandelde patiënten nauwkeurig. Regenexx beschikt hierdoor over de nieuwste generatie regeneratieve injecties.
